3.05: Contractering

De contracteringsfase is de periode waarin de intervisie vraag vanuit de deelnemers of vanuit een organisatie en de voorwaarden op het gebied van veiligheid, kwaliteit, faciliteiten, verantwoordelijkheden en financiering met elkaar besproken worden. Daarin kan het ook van belang zijn om een beeld te krijgen of intervisie onderdeel is van een visie op leren, kwaliteit of personeelsbeleid 

De intervisie vraag komt van een team, een vakgroep of vanuit het management, directie van een organisatie. Of een groep ZZP-ers die willen deelnemen aan een intervisiegroep.

Binnen een team of vakgroep liggen andere vragen en voorwaarden als bij het management. Contracteringsgesprekken hebben tot doel tot overeenstemming te komen. Dat kan betekenen dat hiervoor meerdere gesprekken noodzakelijk zijn. Vastleggen van de uiteindelijke afspraken in een overeenkomst biedt de mogelijkheden alle onderwerpen aan de orde te stellen en daarop terug te komen.

Denk hierbij aan:

• De aanwezigheid van alle deelnemers. Afzeggen bij afwezigheid. Annuleren van een intervisie bij meer dan 2 deelnemers.
• De verwachting dat medewerkers in hun vrije tijd terugkomen. Medewerkers kunnen juist hun tijd compenseren.
• Wie regelt de ruimte, de planning data en planning inbreng
• wanneer en hoe vindt de evaluatie plaats.
• Afspraken over terugkoppeling van inhoud met afwezigen
• Omgaan met geheimhouding

In de contracteringsfase krijgt je als begeleider van intervisie een beeld van de organisatie, de deelnemers en de werkinhoud. Bij twijfels over leerruimte of facilitering is het van belang dit bespreekbaar te maken. Bij voorkeur wordt er een schriftelijke overeenkomst opgesteld waarin voorwaarden en afspraken geformuleerd zijn.

Binnen een instelling

Als een team de eigen doelstelling kan bepalen is de contracteringsfase de eerste fase van het begeleidingstraject. Het team is in staat gezamenlijke en individuele doelen te stellen. Een dergelijk team beweegt zich voornamelijk voorbij fase 2 – de conflictfase – van de teamontwikkeling. Teams in de kennismakingsfase en de conflictfase hebben meer sturing en ‘kadering’ nodig.

In de afstemming met een team is van belang stil te staan bij de doelstelling die eventuele leidinggevende voor ogen hebben en wat het team zelf als leerbehoefte heeft. Communicatie hierover is noodzakelijk. Hierin kan duidelijk worden welke betekenis de verschillende belangen en behoeften hebben.

Terugkoppeling met de leidinggevenden vindt soms op hoofdlijnen plaats, bijvoorbeeld op basis van de elementen uit de piramide van teamdoelmatigheid. Dit biedt de mogelijkheid op een hoger abstractieniveau naar ontwikkeling te kijken, waarmee de individuele medewerker anoniem kan blijven. Het is van belang dat wat teruggekoppeld wordt in de intervisiegroep te bespreken.

Sommige beroepsgroepen vragen inzicht op hoofdlijnen van de uitwisseling in intervisie.

Afronding van een intervisie traject vindt met het in ieder geval met de deelnemers en op vraag met de leidinggevende plaats. Dat kan gezamenlijk en apart. In een afrondend verslag wordt aangegeven welke stappen zijn gezet en welke vervolgstappen wenselijk zijn. Het heeft altijd de voorkeur een verslag mondeling toe te lichten door teamleden en/of begeleider.

Bij een doorgaande vorm van intervisie is een periodieke evaluatie met de deelnemers wenselijk en met leidinggevenden te overwegen. 

Onder benodigdheden vind je een voorbeeld van afspraken met een team.

Uit:    intervisiehuis van een GGZ instelling

Een vraaggerichte benadering zoals hierna beschreven in het intervisiehuis is een aanvulling op een traditie van structurele intervisiemomenten voor team. Structurele intervisie is ontstaan vanuit de overtuiging dat het werken met moeilijke en intensieve casuïsitek een voortdurende ondersteuning behoeven in het onderhoud van de persoonlijke hygiëne.  Een vraaggerichte benadering gaat ervan uit dat professionals onderling verantwoording verschuldigd zijn aan elkaar t.a.v. hun eigen ontwikkeling, de teamontwikkeling en hun bijdrage aan de organisatieontwikkeling.

Als het professionele leerproces een proces is dat men zelf als individu, als team en als organisatorische eenheid op samenwerking en op inhoud kan sturen, vereist dat een bewustwording van de professionele leervragen in alle geledingen van de organisatie.

Binnen deze visie zal het individu zelf een dominante rol spelen in het professionele leerproces, daarmee uitgaande van de eigen persoonlijkheid en de reeds verworven competenties. Individuen en groepen (teams, disciplines en vakgroepen) worden gestimuleerd initiatieven te nemen om hun professie verder te ontwikkelen. Het bewust worden en herkennen van competenties zowel op individueel als op collectief niveau vormt een belangrijk principe in deze vorm van leren. Op basis daarvan kan men de competenties (bij)sturen in de gewenste richting.

Het bewustzijnsniveau dat nodig is om steeds opnieuw doelen in de eigen professionalisering te kunnen vaststellen kan middels reflectie verder ontwikkeld worden; vanuit het individueel perspectief, het organisatieperspectief en vanuit het cliënt perspectief.

Met als doel:

• De zelfsturing en het zelfinzicht van de individuele professional te vergroten.
• De werknemer en organisatorische eenheden zoals teams of vakgroepen te helpen om flexibel te blijven, om adequaat mee te bewegen, en actief te participeren in de veranderingen binnen de gezondheidszorg.
• De kansen en mogelijkheden van de cliënt te helpen vergroten.

De mogelijkheid van een continuüm van leren in allerlei fasen van een loopbaan zijn sterk benadrukt zoals bijv. in de vorm van functiegerichte intervisie voor assistent zorgmanagers of teamcoördinatoren. De aangeboden producten zijn zowel gericht op nieuwe medewerkers als op ervaren medewerkers. De huidige ontwikkelingen ten aanzien van de taken van teamcoördinatoren, programmacoördinatoren, kwaliteitsmedewerkers en assistent zorgmanagers zijn onderwerp van coaching en intervisie. Multidisciplinaire intervisie blijft een gewenste vorm, mede om de samenwerking en onderlinge afstemming te vergroten.

Mede door het feit dat er heldere communicatielijnen zijn afgesproken is de neutraliteit van intervisoren binnen de eigen organisatie gewaarborgd.